Πέμπτη 31 Δεκεμβρίου 2020

Αποχαιρετώντας το 2020

Ανακαλώντας στη μνήμη μου, προγενέστερες τριακοστές πρώτες Δεκέμβρη, θυμάμαι πολλούς να λένε «να φύγει και να μην ξαναγυρίσει αυτή η χρονιά». Η αλήθεια είναι ότι από ένα σημείο και μετά αυτή η φράση-ευχή δεν μου έλεγε τίποτα, μια και κάθε χρονιά σε αυτόν τον πλανήτη επεφύλασσε τρομακτικές δυσκολίες για μεγάλο μέρος του πληθυσμού του. Γνώριζα ότι ουσιαστικά η εναλλαγή αυτή δεν σημαίνει τίποτα και ο κόσμος θα συνεχίσει να προχωρεί με φωτιά και με μαχαίρι όπως λένε και οι υπέροχοι στίχοι του Νίκου Γκάτσου στον «Κεμάλ» του Χατζιδάκι.

Παρ’ όλα αυτά, αυτή η χρονιά που τελειώνει, το 2020, είναι η πρώτη που κάνει εμένα και φαντάζομαι και πολλούς άλλους, ασυναίσθητα να ελπίζουν, η ευχή για τον αγύριστο του έτους, να έχει βάση. Είναι η πρώτη χρονιά που με τα τεκταινόμενα της και ειδικά την πανδημία έδωσε χώρο για να δικαιολογηθεί η οποιαδήποτε αφέλεια σε κάποια προσδοκία. Διότι πολύ απλά ζήσαμε πρωτόγνωρες δυσάρεστες καταστάσεις που κανείς ζωντανός δεν είχε ζήσει πριν. Ακόμα και αν κάποιοι σημερινοί υπερήλικοι είχαν γεννηθεί την εποχή της Ισπανικής Γρίπης, το νεαρό της τότε ηλικίας τους δεν τους επέτρεπε να αντιληφθούν τις συνέπειες της.

Ακόμα θυμάμαι την περσινή πρωτοχρονιά. Μία διεθνής παρέα να πανηγυρίζει για τον ερχομό του 2020. Που να φανταζόμασταν. Εϊχαμε ακούσει ότι υπάρχει ένας ιός στην Κίνα, αρκετά επικίνδυνος, αλλά επ’ ουδενί δεν μπορέσαμε να προβλέψουμε αυτό που θα ακολουθούσε, με τις καραντίνες, τους θανάτους, την επαγγελματική και οικονομική καταστροφή, την κοινωνική απομόνωση και πάνω από όλα το συνεχές, χωρίς την παραμικρή απόλυτη διακοπή, αίσθημα φόβου. Φόβο για να μην χάσουμε την υγεία τη δικιά μας και των αγαπημένων μας ανθρώπων. Τη δουλειά μας, με ότι αυτό συνεπάγεται στην άγρια καπιταλιστική κοινωνία όπου ζούμε. Τον φόβο να μην χάσουμε τον ίδιο μας τον εαυτό.

Υπήρξα, μέχρι τώρα, από τους πολύ τυχερούς που κανένας από αυτούς τους φόβους δεν έγινε πραγματικότητα. Όμως είναι στη φύση όλων των ζωντανών οργανισμών να επιζητάνε πρώτα την επιβίωση και μετά τη ζωή. Δεν γίνεται και διαφορετικά. Έτσι μην έχοντας απειληθεί μέχρι τώρα η επιβίωση μου, εγώ και πολλοί άλλοι τυχεροί, αντιμετωπίσαμε την σχεδόν εξίσου οδυνηρή συνέπεια της απώλειας της ζωής. Όχι, δεν είναι ζωή να μην μπορείς να συναντήσεις και να αγκαλιάσεις έναν φίλο. Να μην μπορείς να γνωρίσεις άλλους ανθρώπους. Να μην μπορείς να φλερτάρεις. Να μην μπορείς να απολαύσεις ζωντανή μουσική. Να σκέφτεσαι ποιους φίλους σου θα καλέσεις και ποιους θα αφήσεις στην απ’ έξω.

Στον τομέα της ζωής και όχι της στείρας επιβίωσης, οι μόνες δυνατότητες που δόθηκαν σε όσους είχαν την τυχερή πολυτέλεια να τις αναζητήσουν, ήταν η ενδοσκόπηση, η καλλιέργεια του εαυτού τους και η επιδίωξη κάποιων καθαρά ατομικών φιλοδοξιών. Αν κάτι σώζει την αίσθηση ότι αξιοποίησα αυτή τη χρονιά, είναι ότι τα πέτυχα όλα τα παραπάνω σε ικανοποιητικό βαθμό, χωρίς όμως αυτά να μπορούν να με αποζημιώσουν για όλες τις προαναφερόμενες απώλειες της κοινωνικοποίησης. Δεν νιώθω περήφανος, δεν πιστεύω ότι πέτυχα κάτι, απλά χαίρομαι που είχα το δικαίωμα, την τύχη και μπόρεσα να εκμεταλλευτώ τις λίγες ρωγμές ζωής που μου επέτρεψε ο τοίχος της πανδημίας. Και να πάρω μαθήματα που θα μου χρησιμεύσουν στο μέλλον. Με βασικότερο, να μην υποτιμώ την επιβίωση.

Διότι, είναι χαρακτηριστικό των δύσκολων καταστάσεων να μοιράζουν μαθήματα, τα οποία στις αντίστοιχες πιο εύκολες, θα αγνοούσαμε. Και αυτή είναι η ευχή μου για το 2021. Να μάθουμε από το 2020. Να μην έχουν χαθεί τελείως άδικα τόσες ζωές. Να διδαχθούμε ότι η υγεία είναι πανανθρώπινο αγαθό και όχι εμπόρευμα. Ότι το δικαίωμα στην εργασία και κατ’ επέκταση το αξιοπρεπές εισόδημα, δεν πρέπει να στερείται σε κανέναν άνθρωπο. Ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε ίσοι, ανεξαρτήτος εθνικότητας, σεξουαλικής ταυτότητας, χρώματος και οικονομικής κατάστασης. Ότι αφού ο ιός δεν κάνει διακρίσεις, τότε δεν πρέπει να κάνουμε και εμείς στην αντιμετώπιση του και στην προστασία του καθενός μας απέναντι του. Ότι κανένας δεν είναι λιγότερο ή περισσότερο σημαντικός από τον άλλον.

Λογικά και οι παραπάνω ευχές θα έχουν την ίδια κατάληξη με αυτές που κάναμε τις προηγούμενες παραμονές πρωτοχρονιάς. Αλλά αν δεν μάθουμε σαν ανθρωπότητα από τον κοινό μας αγώνα για επιβίωση, τότε δεν θα έχουμε συνολικά το δικαίωμα να οραματιστούμε μία καλύτερη ζωή για όλους μας.



Πηγή εικόνας: physicsworld.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου