Ο ρομαντισμός είναι αλλού

Θυμάμαι πριν αρκετά χρόνια είχα μία συζήτηση με μία καλή φίλη μου, με την οποία είχαμε πολύ καλή επικοινωνία και έτσι μοιραζόμασταν ανοιχτά τις σκέψεις μας. Έτσι κάποια στιγμή φτάσαμε στο απόλυτα κλισέ και συνηθισμένο θέμα συζήτησης μεταξύ εκπροσώπων των δύο φύλων: Τι θεωρούμε ρομαντικό.

Πρώτα μου ανέφερε αυτή τη δικιά της άποψη. Για να είμαι ειλικρινής δεν θυμάμαι απόλυτα, νομίζω είπε κάτι σχετικά με την πανσέληνο, τέλος πάντων για να μην μου έκανε εντύπωση και άρα για να το έχω ξεχάσει, σημαίνει πως δεν ήταν καμία ιδιαίτερα πρωτότυπη απάντηση.

Μετά ήρθε η σειρά μου. Αφού το σκεφτόμουνα όση ώρα αυτή μου έλεγε τα δικά της, είχα καταλήξει στο τι θεωρώ ρομαντικό. Η απάντηση μου ήταν το τραγούδι «Δραπετσώνα», σε στίχους Τάσου Λειβαδίτη, μουσική Μίκη Θεοδωράκη και πρώτη ερμηνεία του Γρηγόρη Μπηθικώτση.

Με κοίταξε με ένα ύφος σαν να είχε μόλις καταπιεί χαλασμένη αντζούγια από κονσέρβα. Με ρώτησε με έκπληξη τι το ρομαντικό βρίσκω σε αυτό, της απάντησα ότι με γοητεύει η ιδέα ότι ένα ζευγάρι παλεύει ενάντια σε θεούς και δαίμονες με μόνο τους όπλο την αγάπη τους. Δεν την έπεισα είναι η αλήθεια και έτσι γρήγορα αλλάξαμε κουβέντα.

Όσο περνούσαν τα χρόνια και παρατηρούσα τις δικές μου και τις γύρω μου, συναισθηματικές ιστορίες, η αλήθεια είναι ότι άποψη δεν άλλαζα. Το αντίθετο η αρχική μου αυτή άποψη ισχυροποιούταν. Με κάθε αφορμή μου αποδεικνυόταν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι έχουν μπερδέψει τα αποτελέσματα του ρομαντισμού, τις εκφάνσεις του με τον ίδιο τον ρομαντισμό. Και αυτό είναι επικίνδυνο καθώς έτσι βρισκόμαστε σε αναζήτηση αυτών και όχι του the real thing. Και καταλήγουμε να ζούμε αυτά και όχι την πηγή τους. Μία απλή βιτρίνα, η οποία μπορεί να ομορφαίνει κάποιες στιγμές, αλλά δεν αρκεί για να ομορφύνει την ίδια μας τη ζωή.

Για να μην παρεξηγηθώ. Φυσικά και δεν έχω πρόβλημα με ένα τρυφερό άραγμα κάτω από το φεγγαρόφωτο, με τα φιλιά σε μία παραλία ενώ σκάει το κύμα, με το αγνάντεμα του ηλιοβασιλέματος από τα κάστρα της Θεσσαλονίκης, με ένα ωραίο δείπνο σε ένα εστιατόριο με όμορφη μουσική κτλ. Αυτά σε όλους αρέσουν, σε φυσιολογικούς και μη ανθρώπους.

Αλλά από μόνα τους δεν είναι αρκετά. Διότι είναι απλά η διασκόμηση του αληθινού έρωτα, της αληθινής αγάπης. Και η διακόσμηση ποτέ δεν είναι σημαντικότερη από το περιεχόμενο. Τι να τα κάνω όλα τα παραπάνω τα καλούδια, χωρίς το αναγκαίο υπόβαθρο, τον ρομαντισμό εν τη γένεση του.

Και ο ρομαντισμός, για μένα τουλάχιστον, είναι το πηγαίο το συναίσθημα αυτούσιο. Αγνό και καθαρό. Και τα συναισθήματα έχουν την ενοχλητική για πολλούς συνήθεια να αποδεικνύονται στα δύσκολα. Όταν είναι όλα εναντίον τους. Διότι αν υπάρχουν εξωτερικές καταστάσεις που τα επηρεάζουν θετικά, τότε παύουν να είναι πηγαία, αλλά είναι αποτέλεσματα συγκυριών.

Αντίθετα αν τα εξωτερικά ερεθίσματα είναι αρνητικά και το πηγαίο συναίσθημα παραμένει ακέραιο, ή ίσως και δυναμώνει τότε μπορούμε να είμαστε σίγουροι για την αυθεντικότητα του. Και τότε γινόμαστε μάρτυρες του μεγαλείου συναισθημάτων όπως η αγάπη και ο έρωτας. Βιώνουμε τη δύναμη τους, τη δυνατότητα τους να υπερκεράσουν την ίδια τη ζωή, όταν αυτή είναι στα κάτω της.

Αυτός είναι και ο λόγος που αυτά τα δύο συναισθήματα, στην αυθεντικότητα τους, έχουν κερδίσει δικαιωματικά και διαχρονικά την αποθέωση μας. Όλα τα σπουδαία ρομαντικά έργα, είτε πρόκειται για θεατρικά , είτε πρόκειται για μουσική, είτε για βιβλία, έχουν να κάνουν με έρωτες που ανθούν μέσα σε δύσκολες καταστάσεις. Και αυτό συμβαίνει διότι εκτός από το αναγκαίο ενδιαφέρον που προσάπτουν στα έργα αυτά, αποδεικνύουν ότι έχουμε να κάνουμε με πραγματικά συναισθήματα, όχι φευγαλέους ενθουσιασμούς και ούτε βολικά παραμυθάκια.

Και στην τελική όλη οι άνθρωποι αυτό καταβάθος ψάχνουμε. Διότι γνωρίζουμε ότι «τα αγαθά κόποις κτώνται». Και υπάρχουν σε αυτή τη ζωή μεγαλύτερα αγαθά από τον έρωτα και την αγάπη; Όχι. Για αυτό και κοπιάζουμε για να (συνεχίσουμε) να τα ζούμε. Και αυτό για μένα είναι ο ρομαντισμός.