Ποιος τελικά δικαιούται τον όρο Μακεδονία;

-Greece? Great! And which part of Greece are you coming from? An island?
-No, I’m coming from Northern Greece, Macedonia!
(Κάπου εδώ πέφτει το πρώτο σκάλωμα)
-Ehm, Sorry I didn’t understand, are you from Greece or Macedonia?

Τα παραπάνω είναι μία συζήτηση στην οποία συμμετέχω πολύ συχνά. Οι διάφοροι άνθρωποι που γνωρίζω είτε στη δουλειά μου, είτε στην καθημερινότητα μου, με ρωτάνε φυσιολογικά την καταγωγή μου και επειδή πολλοί από αυτούς έχουν έρθει διακοπές στην Ελλάδα, περιμένουν να ακούσουν ότι κατάγομαι από κάποιο νησί ή την Αθήνα, μέρη που συνήθως έχουν επισκεφθεί. Μέχρι εδώ όλα καλά. Το γεγονός όμως ότι κατάγομαι από την Θεσσαλονίκη, δηλαδή την μεγαλύτερη πόλη της Μακεδονίας περιπλέκει τα πράγματα . Έτσι εγώ απλά τους εξηγώ ότι υπάρχει μία γεωγραφική περιοχή στην Ελλάδα, που λέγεται Μακεδονία και κάπως έτσι το αφήνουμε το θέμα αφενός γιατί χέστηκαν, αφετέρου γιατί έχουνε και δουλειές να κάνουνε.

Αντιλαμβάνεται ο καθένας ότι η δυσκολία στην παρουσίαση της καταγωγής μου, δημιουργείται από την ύπαρξη ενός κράτους στα βόρεια της Ελλάδας, που μόνο εμείς οι Έλληνες και ο ΟΗΕ, το αποκαλούμε Π.Γ.Δ.Μ. και όλοι υπόλοιποι το αποκαλούν για λόγους ευκολίας και βαρεμάρας, «Μακεδονία». Τελικά όμως τι γίνεται με την κακόμοιρη τη Μακεδονία; Είναι Ελληνική; Είναι Σλαβική, Είναι Μακεδονική; Είναι κινέζικη;

Αγνοώντας επίτηδες τις πολιτικές που προσπαθούν να βαφτίσουν τη συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή, διότι θα χρειαζόταν καμιά 50αριά άρθρα ακόμα, θα προσπαθήσω να κάνω μία ουσιαστική περίληψη, των κοινωνικών και ιστορικών στοιχείων της Μακεδονίας, έτσι ώστε να βγει το συμπέρασμα, ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει κάποιο απόλυτο συμπέρασμα.  Και επειδή όλη η φασαρία γίνεται για το ποιος δικαιούται να αποκαλείται απόγονος των Μακεδόνων του Φιλίππου και του Αλέξανδρου, θα θέσω σαν βάση της ανάλυσης το συγκεκριμένο άξονα.

Γύρω στο 700 π.Χ. λοιπόν, δημιουργείται το Βασίλειο της Μακεδονίας, το οποίο τότε εκτεινόταν στις περιοχές του σημερινού Νομού Ημαθίας. Γύρω από αυτό το κρατίδιο υπήρχαν πολλά άλλα φύλλα, τα οποία μιλούσαν επίσης τη Δωρική διάλεκτο. Κάτι απόλυτα φυσιολογικό μια και από τη Δυτική Μακεδονία ξεκίνησε, σύμφωνα με τον Ηρόδοτο, η κάθοδος των Δωριέων λίγους αιώνες πριν.  Οι Εορδοί στην σημερινή Κοζάνη, οι Λυγκηστές στη Φλώρινα, οι Ορεστοί στη Καστοριά κ.τ.λ. Με άλλα λόγια ζούσαν Ελληνικά φύλα.  Αυτά τα φύλα αποτελούνταν από φατρίες που ήταν  λίγο παρανοϊκές, μια και όπως μας μαθαίνει ο Στήβεν Πρέσφιλντ στις «Αρετές του πολέμου», απαγορευόντουσαν οι γάμοι μεταξύ ατόμων της ίδιας φατρίας και κάπως έτσι έπρεπε ο «γαμπρός» να βρει γυναίκα σε μια άλλη φατρία, να την απαγάγει κατά προτίμηση με τη θέληση της, να γίνει ένα ωραίο μακελειό μετά μεταξύ των δύο σογιών και έπειτα από τις αναγκαίες κηδείες να γινόταν και ο γάμος, αν φυσικά ο επίδοξος γαμπρός ήταν ακόμα ζωντανός. Ανατολικότερα του Αξιού ζούσαν Θρακικά φύλα, τα οποία δεν ήταν ακριβώς Έλληνες αλλά κάτι σαν ξαδέλφια των τότε Ελλήνων.

 Καθώς περνούσαν οι αιώνες, και έπειτα από πολέμους και από γάμους φτάνουμε στο 450 π.Χ. οπού επί Αλέξανδρου του Α’ της Μακεδονίας όλα αυτά τα φύλα έχουν ενωθεί(διατηρώντας μία σχετική αυτονομία) κάτω από την εξουσία του στέμματος του Μακεδόνα βασιλιά. Μάλιστα η επικυριαρχία του, έχει εξαπλωθεί μέχρι τον ποταμό Νέστο. Αυτή είναι και η βάση του Μακεδονικού Βασιλείου, η οποία παρέμεινε πάνω κάτω στα ίδια σύνορα για 100 χρόνια, μέχρι να ανέβει στο θρόνο ο Φίλιππος και έπειτα ο Αλέξανδρος ‘Γ και η η επικράτεια του Μακεδόνα Βασιλιά να φτάσει μέχρι τον Ινδό Ποταμό. Νότια αυτού του κράτους ζούσαν οι υπόλοιποι Έλληνες, δυτικά ήταν το Βασίλειο της Ηπείρου, Βορειοδυτικά οι Ιλλυρίοι(μη αποκλειστικοί πρόγονοι πολλών σύγχρονων βαλκανικών λαών) και βόρεια οι Παίονες, ενώ  ανατολικά ζούσαν ακόμα τα διάφορα θρακικά φύλα.

Μετά με τους πολέμους των Διαδόχων του Αλέξανδρου η Μακεδονία επέστρεψε στα αρχικά της σύνορα, έχοντας όμως και πολλές έξτρα κτήσεις σε όλο τον χώρο περιμετρικά του Αιγαίου, καθώς παρέμενε το ισχυρότερο κράτος στην περιοχή. Μέχρι που το 168 π.Χ. καταλαμβάνεται από τους Ρωμαίους. Εκεί κάπου τελειώνει και η ανεξάρτητη ιστορία της Μακεδονίας μία και μέχρι σήμερα η συγκεκριμένη περιοχή αποτελούσε πάντα επαρχία μεγαλύτερων κρατών.

Μέσα σε αυτά τα 2000+ χρόνια λοιπόν η Μακεδονία υπήρξε μέρος: της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, της Αυτοκρατορίας της Ρωμανίας(Βυζαντινής) και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Με κάποια διαλλείματα όπου υπήρξε μέρος: του Βουλγαρικού Κράτους είτε επί Συμεών είτε επί Σαμουήλ, του σταυροφορικού Βασιλείου της Θεσσαλονίκης, του Δεσποτάτου της Ηπείρου και του Σέρβικου βασιλείου. Μάλιστα κατά τη Βυζαντινή περίοδο η σημερινή Μακεδονία λεγόταν Θέμα(επαρχία) Θεσσαλονίκης και Θέμα Μακεδονίας αποκαλούταν η σημερινή Θράκη! Μέσα σε όλο αυτό το χαμό, που δεν αναφέρω όλες τις επιδρομές που έχουν γίνει(Ούνοι, Γότθοι, Σλάβοι κ.τ.λ.), τις εγκατάστασεις λαών οποιασδήποτε προέλευσης, τις υποχρεωτικές μετακινήσεις πληθυσμών λόγω ανασφαλειών του εκάστοτε αυτοκράτορα, τις επιμιξίες που σίγουρα υπήρξαν ακόμα και νόμιμες μια και εκείνες τις εποχές δεν υπήρχαν εθνικές συνειδήσεις παρά μόνο θρησκευτικές και όλοι οι λαοί των Βαλκανίων ήταν Χριστιανοί, αντιλαμβάνεται κανείς ότι το να βγάλει κανείς ξεκάθαρο συμπέρασμα για το ποιος λαός, είναι απευθείας απόγονος των αρχαίων Μακεδόνων βάσει DNA, είναι πρακτικά αδύνατο. Και αν το πετύχει κάποιος θα το πετύχει αγνοώντας επίτηδες ιστορικά στοιχεία για να πραγματοποιήσει προπαγάνδα.Ίσως μία ακριβής περίληψη θα ήταν το να αναφέρουμε ότι στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας ζούσαν από τα αρχαία χρόνια Έλληνες και Θράκες, οι Θράκες ύστερα εξελληνίστηκαν, έπειτα προστέθηκαν οι Σλάβοι και τέλος προστέθηκαν οι Τούρκοι. Όπως αντιλαμβάνεται εύκολα ο καθένας κάθε καθαρότητα, οποιαδήποτε φυλής έχει πάει περίπατο. Και για να τελειώνει η όλη ιστορία σκεφτείτε ότι ο σημερινός πληθυσμός της Ελληνικής Μακεδονίας είναι κατά 50% προσφυγικός από τη Μικρά Ασία, από Ρωμιούς πρόσφυγες που ήρθαν και στήσαν τη νέα τους ζωή εκεί, που παλιότερα ζούσαν Σλάβοι ή Τούρκοι, οι οποίοι  είχαν στήσει τη νέα τους ζωή εκεί που ζούσαν παλιότερα Έλληνες και Θράκες. Και ενώ ποτέ κανείς από τους προηγούμενους πληθυσμούς δεν είχε εγκαταλείψει οριστικά την περιοχή. Παράνοια!

Και κάπου εδώ επιβεβαιώνεται ότι δεν μπορεί να βγει ένα συμπέρασμα διότι πολλοί απλά 2500 χρόνια ιστορίας με ότι αυτή συνεπάγεται, δεν βγάζουν ποτέ μόνο ένα συμπέρασμα. Και πως άρα θα κρίνουμε ποιος έχει «δίκιο»; Αν πρέπει να το κάνουμε σώνει και καλά αυτό και αφού η φυλετική συνέχεια διαλύθηκε, τότε θα πρέπει να βασιστούμε στα άλλα τρία χαρακτηριστικά που προσδιορίζουν έναν λαό. Η θρησκεία(καλώς ή κακώς), η γεωγραφία και η γλώσσα. Η θρησκεία τρώει γκολ από τα αποδυτήρια μια και το Δωδεκάθεο που πίστευαν οι Μακεδόνες έπαψε να υφίσταται εδώ και 1700 περίπου χρόνια. Η γεωγραφία. Είναι γεγονός ότι από την αρχαία έκταση του Μακεδονικού Βασιλείου ένα 80% βρίσκεται στη σημερινή Ελλάδα. Η γλώσσα; Η γλώσσα δεν υπάρχει καμία αμφισβήτιση ότι οι Αρχαίοι Μακεδόνες μιλούσαν την Ελληνική γλώσσα και μάλιστα από ένα σημείο και μετά είχαν υιοθετήσει στα επίσημα γραπτά τους, την Αττική διάλεκτο.

Κάπως έτσι καταλαβαίνουμε ότι αν η Μακεδονία πρέπει οπωσδήποτε να έχει μία ταυτότητα αυτή που περιέχει τα περισσότερα αλλά όχι όλα τα εχέγγυα για να υιοθετήσει είναι η Ελληνική. Ευτυχώς ή δυστυχώς για την ίδια. Και μην νομίζετε πως νιώθω ιδιαίτερα περήφανος για αυτό, χωρίς όμως να νιώθω και κάποια ντροπή. Απλά έτσι είναι η ιστορία η ρημάδα τι να κάνουμε.

Δεν αναφέρομαι ιστορικά στο κράτος της Π.Γ.Δ.Μ. διότι πολύ απλά η πραγματικότητα είναι, ότι η συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή σπάνια συσχετιζόταν σε ολοκληρωτικό βαθμό, με τη Μακεδονία. Η ίδια περιοχή αυτή έχει δικιά της ιστορία η οποία θα ήταν καλό να αναπτυχθεί σωστά σε άλλο άρθρο κάποιου που κατέχει καλύτερη γνώση σχετικά με αυτή. Ούτως ή άλλως μετά τους Παίονες, και μέχρι το 1992 δεν είχε ποτέ την παραμικρή ανεξάρτητη υπόσταση ούτε και  είναι 40 εκατομμύρια ομόγλωσσοι και ομόθρησκοι όπως οι Κούρδοι. Με εξαίρεση ίσως την περίοδο του Σαμουήλ, που το κράτος του είχε κέντρο την Αχρίδα στις Πρέσπες. Αλλά αυτό συνέβη για μια χρονική περίοδο όχι πάνω από 40 χρόνια, τα οποία είναι αμελητέα ποσότητα στην Ιστορία. Μάλιστα ο τίτλος του Σαμουήλ ήταν Τσάρος, δηλαδή Βουλγάρικος. Όσον αφορά το αν υπάρχει κάποια φυλετική συνέχεια, με τους Μακεδόνες αυτό απαντήθηκε πιο πριν, ότι πολύ απλά δεν μπορεί να υπάρξει καμιά γενικά φυλετική συνέχεια. Και τέλος όσον αφορά τη γλώσσα, δεν αξίζει καν να ανοίξουμε συζήτηση. Σλάβικα μιλάνε κατά βάση οι άνθρωποι, έχοντας και προφανώς έντονα στοιχεία διαλέκτου. Ισχύει όμως ότι οι άνθρωποι αυτοί αυτοαποκαλούνται "Μακεδόνες" τους τελευταίους αιώνες από τις εποχές της Οθωμανική αυτοκρατορίας ακόμα.

Τέλος και για να παρέχω μία άποψη σχετικά με το όνομα που πρέπει να δοθεί στην Π.Γ.Δ.Μ. θεωρώ ότι βάσει της ιστορίας που αναφέρθηκε παραπάνω, των πολιτιστικών χαρακτηριστικών, του γεγονότος ότι ήδη 140, σχεδόν, κράτη έχουν αναγνωρίσει την Π.Γ.Δ.Μ. ως «Μακεδονία» αλλά ταυτόχρονα θεωρούν τις προσωπικότητες της αρχαίας Μακεδονίας «Έλληνες», του γεγονότος ότι ακόμα και η  Ελλάδα έχει αναγνωρίσει αυτή τη γεωγραφική περιοχή σαν Μακεδονία όταν υπέγραφε ο Μακεδόνας Καραμανλής συμφωνία με τη Γιουγκοσλαβία του Τίτο και μέσα σε παρένθεση αναγραφόταν και η "Δημοκρατια της Μακεδονίας" ως μέρος της ομοσπονδίας, το πιο δίκαιο, ακριβές και πιστό στην τωρινή πραγματικότητα, θα είναι η χώρα αυτή να ονομαστεί «Σλαβική Μακεδονία» ή «Σλαβομακεδονία». Και είμαι σε θέση να γνωρίζω ότι μία τέτοια ονομασία, θα γινόταν αποδεκτή και από τα υγιή μέλη της κοινωνίας της Π.Γ.Δ.Μ. όπως και από τα αντίστοιχα της δικιάς μας. Συμπερασματικά θα είχαμε τρεις Μακεδονίες που ο επιθετικός-γλωσσικός προσδιορισμός τους θα χαρακτήριζε και τη σύνθεση των κατοίκων τους. «Σλαβική Μακεδονία» «Ελληνική Μακεδονία» και «Βουλγάρικη Μακεδονία». Διότι έτσι γίνεται ένας ξεκάθαρος διαχωρισμός, των πολιτιστικών και ιστορικών διαφορών ο οποίος δεν αφήνει χώρο για περαιτέρω φασαρίες στο μέλλον. Και μας δίνει και τη δυνατότητα να μπορέσουμε επιτέλους να βελτιώσουμε το επίπεδο ζωής και των δύο λαών.

Υ.Γ.1. Ο χάρτης που συνοδεύει το κείμενο, είναι το Μακεδονικό Βασίλειο, όπως το παρέλαβε ο Φίλιππος Β' το 356 π.Χ. και οι φυλές που το αποτελούσαν.

Υ.Γ.2. Το βίντεο που συνοδεύει το κείμενο, είναι από το soundtrack μίας ταινίας που αναφέρεται μεταξύ αλλων, στον κοινό αγώνα Ελληνόφωνων και Σλαβόφωνων Μακεδόνων, έχοντας πίστη για έναν καλύτερο και δικαιότερο κόσμο. Τι και αν αποδείχτηκε τότε απατηλή η πίστη αυτή, μήπως τελικά αυτός ο καλύτερος κόσμος, πρέπει να είναι η προτεραιότητα μας και όχι τα ονόματα;