Η επιστήμη είναι το εργαλείο για να να καταλάβουμε το "Θεό"

Με αφορμή την πανδημία που βιώνει ο πλανήτης εδώ και πολλούς μήνες, αναθερμάνθηκε μία διαχρονική κόντρα, η οποία ακόμα ουσιαστικά δεν έχει παύσει ποτέ, τους τελευταίους αιώνες ειδικά. Είναι η διαμάχη θρησκείας και επιστήμης, το που ξεκινάει η μία και που τελειώνει η άλλη, πόσο διαψεύδονται εκατέρωθεν, πόσο μπορούν να συνυπάρξουν και αν τελικά μπορούμε έστω και να το διανοηθούμε το τελευταίο. Διότι πρόκειται περί του πραγματικού αιώνιου δίπολου, του ορισμού των δύο άκρων που δεν φαίνεται το πως μπορούν να συγκλίνουν.

Να τα πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Από την πολύ αρχή. Όταν το πλάσμα που λέγεται άνθρωπος, άρχισε να αναρωτιέται τι γίνεται με το περιβάλλον του. Γιατί φυσάει, γιατί βρέχει, γιατί υπάρχει η θάλασσα, πως και γιατί τέλος πάντων, βιώνει εμπειρίες οι οποίες φαίνονται τελείως ανεξάρτητες της βούλησης του. Μόνο η θεωρία ύπαρξης μίας άλλης βούλησης, πέρα από τη δική του, μπορούσε τότε να δώσει την απάντηση. Οι Θεότητες. Έτσι άρχισει να προσωποποιεί σε, πνεύματα θεούς και θεές, όλα τα φαινόμενα που παρατηρούσε γύρω του. Ουσιαστικά, όλη η πλάση θεοποιήθηκε. Και όχι άδικα. Ή, μαλλον, όχι αδικαιολόγητα.

Καθώς τα χρόνια, οι αιώνες και οι χιλιετίες προχωρούσαν, οι διάφορες θρησκείες εξελίσσονταν, γίνονταν πιο περίπλοκες, καθώς αναλάμβαναν το «καθήκον» να δώσουν απάντησεις στα όλο και πιο πολλά ερωτήματα που γεννούσε ο συνεχώς αναπτυσσόμενος ανθρώπινος εγκέφαλος μέχρι που τελικά κατέληξαν να επικρατήσουν οι μονοθεϊστικές. Οι οποίες αυτό που έκαναν ουσιαστικά ήταν να φορτώσουν όλες τις ευθύνες των διάφορων θεοτήτων σε εκάστοτε μία. Τον Θεό. Πλέον, τα πάντα έξω από τη βούληση του ανθρώπου, ήταν ένας και μοναδικός Θεός, υπεύθυνος για οτιδήποτε ξέφευγε από την αντίληψη του δημιουργήματος του. «Ποιητής Ουρανού και Γης, ορατών τε πάντων αοράτων», που λέει και το «Πιστεύω». Ή ο «Θεός είναι παντού», όπως δήλωναν όλες οι μονοθεϊστικές θρησκείες.

Βλέποντας μακροσκοπικά την Ιστορία, θα διαπιστώσουμε όμως, ότι ταυτόχρονα(με λίγους αιώνες διαφορά, αμελητέος χρόνος μπροστά στην εξέλιξη του ανθρώπινου είδους) με τις μονοθεϊστικές θρησκείες, άρχισαν να αναπτύσσονται και άλλοι τρόποι εξήγησης και κατανόησης του περιβάλλοντος του ανθρώπου, των φαινομένων της βροχής, του αέρα, της θάλασσας και οτιδήποτε δεν έλεγχε με ιδίαν πρωτοβουλία ο ίδιος. Επιτηδευμένα επαναλαμβάνομαι. Διότι αυτή η νέα μέθοδος κατανόησης του περιβάλλοντος, η επιστήμη, κλήθηκε να εξηγήσει αυτό που «εξηγούσε» ήδη η θρησκεία. Τη φύση. Το σύμπαν. Αυτό που οι θρησκευόμενοι αποκαλούσαν «Θεό» ή έστω εκφράσεις και εκφάνσεις του «Θεού».

Ουσιαστικά οι δύο αυτές μέθοδοι, είχαν την ίδια στόχευση απλά με διαφορετική αφετηρία. Η θρησκεία περιέγραφε το σύμπαν από τα «πάνω», από το Δημιουργό και Διαχεριστή του, ενώ η επιστήμη από τα «κάτω», από τον ίδιο τον άνθρωπο. Η πρώτη ξεκινούσε την κοσμοθεωρία από τον πομπό, ενώ η δεύτερη από τον δέκτη. Μοιραία, κάποια στιγμή θα συναντιόντουσαν και κάπως έτσι η «σύγκρουση» τους με μία πρώτη ματιά, φαινόταν αναπόφευκτη, ειδικά στα μάτια των παθιασμένων υποστηρικτών της εκάστοτε μεθόδου.

Αθροίζοντας όλα τα παραπάνω, εγώ προσωπικά σαν άθρησκος που όμως δεν είμαι ιδιαίτερα πολέμιος στην έννοια της πίστης μια και μπορώ να κατανοήσω αυτή την ανάγκη που έχουν πάρα πολλοί άνθρωποι, αναρωτιέμαι «προς τι όλη αυτή η φασαρία;». Διότι αν δεχτούμε ότι όλο το σύμπαν και παραπέρα είναι αποτέλεσμα της δημιουργικότητας μίας ανώτερης ενσυνείδητης ύπαρξης, τότε αυτό που αντιλαμβάνομαι, είναι ότι η επιστήμη είναι το πλέον αξιόπιστο και καταλληλότερο εργαλείο που έχουμε εμείς οι ταπεινοί άνθρωποι, να κατανοήσουμε αυτό που αποκαλούμε Θεό ή έστω το μεγαλύτερο -γνωστό μας-  επίτευγμα του, το σύμπαν. Να επικοινωνήσουμε μαζί του και να το καταλάβουμε λίγο περισσότερο από πριν.

Δεν μπορώ να κατανοήσω γιατί η προσπάθεια επικοινωνίας του ανθρώπου με τον Θεό, μέσω της επιστήμης, να θεωρείται βλάσφημη, ενώ αντίθετα μέσω των προσευχών να λογίζεται θεάρεστη. Στην τελική και εμείς οι υπέρμαχοι της επιστήμης και οι υπέρμαχοι της πίστης, το ίδιο πράγμα αποζητούμε και τώρα, όπως αποζητάμε από την αρχή της ύπαρξης του είδους μας. Την λύτρωση του εαυτού μας, μέσω της κατανόησης της ίδιας μας της ύπαρξης. Και των βασάνων που ενίοτε τη συνοδεύουν, όπως ο covid-19.

Πηγή εικόνας: brewminate.com