Τώρα που θυμηθήκαμε την ευθύνη...

Ήρθε η ώρα να το ζήσουμε και αυτό. Ποιος το περίμενε, όχι πολύ νωρίτερα, ένα με δύο μήνες πριν ότι θα βρισκόμασταν σε αυτή την κατάσταση, της μερικής καραντίνας λόγω του γεγονότος ότι τα Ευρωπαϊκά υγειονομικά συστήματα δεν μπορούν να διαχειριστούν μία ανεξέλεγκτη εξάπλωση του κορωνοϊού. Σε συνδυασμό με την υπερπληροφόρηση που δεχόμαστε από τα ΜΜΕ, δημιουργείται μία συλλογική ψυχολογική κατάσταση, τουλάχιστον αποπνικτική.

Βέβαια, είναι χτισμένος έτσι ο κόσμος μας, τυχαία ή μη, που σχεδόν κάθε δύσκολη κατάσταση κρύβει και κάποιες θετικές εκφάνσεις. Έτσι και σε αυτή τη δυσχέρεια, έχει υπάρξει ένα θετικό σημάδι, το ξεθάψιμο μίας έννοιας, την οποία στον σύγχρονο δυτικό κόσμο, η πλεοψηφία μας την είχε χαντακώσει δύο μέτρα κάτω από τη Γη. Είναι η ατομική μας ευθύνη απέναντι στην κοινωνία. Η προσωπική μας ευθύνη, απέναντι στο σύνολο που ανήκουμε.

Εντάξει, συμφωνώ, οι εικόνες από τις Εκκλησίες και τις παραλίες, δεν βοηθούν στην τεκμηρίωση του παραπάνω συμπεράσματος, αλλά είναι γεγονός ότι έστω και οχι ολοκληρωτικά ή απόλυτα, η έννοια της ευθύνης μας απέναντι στους γύρω μας, έτσι ώστε να δημιουργήσουμε στο προσεχές μέλλον όσο το δυνατόν λιγότερους ασθενείςς, αναβαθμίστηκε. Από μία αφηρημένη έννοια, χαρακτηριστικό των ανθρωπιστών(ακόμα και όταν αποκαλούνταν έτσι, με ειρωνικό τόνο) μετατράπηκε σε κοινωνική επιταγή. Υιοθετημένη από μία πλειοψηφία, αν και σίγουρα όχι συντριπτική.

Φυσικά κάτι τέτοιο δεν είναι πρωτόγνωρο. Το συνηθίζει η ανθρωπότητα, σε συλλογικές δυσκολίες να παύει να σκέφτεται τόσο κατακερματισμένα, ο καθένας τον κώλο του δηλαδή και να αρχίζει να συλλογίζεται ως ένα απλό κομμάτι κάτι μεγαλύτερου. Συχνότερα παραδείγματα είναι οι φυσικές καταστροφές και οι πολεμικές συρράξεις, αν και οι τελευταίες έχουν την ιδιαιτερότητα ότι όση αλληλεγγύη υπάρχει μεταξύ αυτών που πολεμάνε στην ίδια πλευρά, τόση κακεντρέχεια υπάρχει απέναντι σε αυτούς που πολεμάνε από την αντίπαλη.

Και αυτόματα γεννιέται το μεγάλο ερώτημα το οποίο εμπεριέχει άπειρα υποερωτήματα. Γιατί αυτή η αίσθηση ευθύνης απέναντι στον άλλον άνθρωπο, απουσιάζει σε όλες τις άλλες πτυχές της ζωής μας; Γιατί η ίδια αίσθηση χαντακώνεται στις (και καλά) «ομαλές» περιόδους της συλλογικής μας ζωής; Γιατί δεν αισθανόμαστε, έστω και ελάχιστα, υπεύθυνοι όταν ένας άνθρωπος μένει άνεργος; Όταν μένει άστεγος; Γιατί μας βολεύει η εξήγηση «τα ήθελε και τα ‘παθε»; Γιατί δεν μας νοιάζει όταν οι έφηβοι δεν έχουν τη δυνατότητα να σπουδάσουν; Όταν αφού σπουδάσουν, αναγκάζονται να ξενιτευτούν; Γιατί δεν μας νοιάζει ο καρκινοπαθής, όταν δεν υπάρχει κάποια πανδημία να του δώσει τη χαριστική βολή, αλλά δεν υπάρχει ούτε και η καλύτερη δυνατή ιατροφαρμακευτή περίθαλψη στη δημόσια υγεία και δεν έχει και ο ίδιος την οικονομική δυνατότητα για φροντίδα ιδιωτικής προέλευσης;

Αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα μίας πολύ σύνθετης, μίας πολυμερούς, αλλά όχι περίπλοκης ερώτησης σχετικά με την κατά το δοκούν ανέλκυση της αίσθησης της ευθύνης. Διότι η απάντηση, είναι απλή. Διότι δεν μας υπενθυμίζουν την ύπαρξη της τα ΜΜΕ και οι εκάστοτε κυβερνήσεις. Το αντίθετο μάλιστα, προσπαθούν έμμεσα να τη χαντακώσουν όσο πιο βαθιά γίνεται. Η αιτία, είναι φυσικά ότι αυτές οι δύο εξουσίες χρηματοδοτούνται από άτομα που κερδίζουν από αυτή μας τη λήθη. Και αν αναρωτιέται κάποιος τι παίχτηκε τώρα και μας υπενθυμίζουν την ανθρωπιά μας, θα του πρότεινα να περιμένει λίγο, μια και η ιστορία έχει αποδείξει ότι η διαφορά του σπουδαίου επιχειρηματία από τον συνηθισμένο, είναι να εκμεταλλεύεται την εκάστοτε καταστροφή.

Αν πρέπει να φροντίσουμε κάτι μετά από αυτή την «καταστροφή», είναι να είμαστε εμείς οι κερδισμένοι αυτής. Και θα είμαστε κερδισμένοι αν αντιστρέψουμε αυτή τη ροή της ενεργοποίησης του συγκεκριμένου αισθήματος. Να είμαστε εμείς αυτοί που θα υπενθυμίσουμε στις κυβερνήσεις και στα ΜΜΕ ότι ΌΛΟΙ μας, είμαστε κομμάτια ενός μεγάλου παζλ, αυτού της κοινωνίας μας. Και αν αναρωτιόμαστε πως θα γίνει αυτό, τότε το να μην ξεχνάμε τη δική μας ευθύνη στη μνήμη της προσωπικής μας ΕΥΘΥΝΗΣ απέναντι στην κοινωνία, είναι μία καλή αρχή.

Πηγή εικόνας: csomagazine.com/